موضوع:

پروژه بررسی سیستم های آبیاری گلخانه ای

 

فهرست مطالب

مقدمه : 

 

سیستم‌های کشت گلخانه‌ای 

آبیاری در کشت گلخانه‌ای معمولی 

(خاک کشت) 

آبیاری سطحی (ثقلی) 

آبیاری تحت فشار 

آبیاری بارانی 

آبیاری قطره‌ای 

آبیاری 

اهداف 

توليد محصول 

اصلاح زمين 

اصلاح محيط 

ايجاد شغل 

تأمين امنيت ملى 

مبارزه با خشکسالى 

اجزاء سيستم‌های آبيارى 

هر سيستم با شبکه آبيارى از ۴ قسمت عمده تشکيل شده است که عبارتند از: 

۱. منبع آب (Water Source) 

۲. سيستم انتقال آب به مزرعه (Delivery System to Field) 

۳. سيستم توزيع آب در مزرعه (Distribution System in the Field) 

۴. سيستم کاربرد آب در مزرعه (Application System) 

سیستم های آبیاری : 

۱. سيستم‌هاى آبيارى سطحي 

۲.سيستم‌هاى آبيارى تحت فشار 

۳. سيستم‌هاى آبيارى زيرزميني 

طراحى سيستم‌های آبيارى 

شرح مسأله 

جمع‌آورى اطلاعات 

انتخاب سيستم 

خلّاقيّت 

درجه اعتماد 

عوامل محيطي- اجتماعى 

هدایت هیدرولیکی 

نفوذ 

موجودیت آب در خاک 

مفاهیم سيستم‌هاى آبيارى قطره‌اى 

مزایای آبیاری قطره‌ای 

معایب آبیاری قطره‌ای 

مزاياى آبيارى قطره‌اى 

معايب آبيارى قطره‌اى 

اجزاء سيستم‌هاى آبياى قطره‌اى 

اجزاء مختلف سيستم آبيارى قطره‌اى 

خط اصلى 

لاترال‌ها 

جدول تخمین کلی نیازهای سیستم آبیاری قطره ای برای زراعت های مختلف 

نيمه اصلى 

مقطع يک قطره‌چکان روزنه‌اى نصب شده روى لوله لاترال 

مقطع قطره‌چکان نوع روزنه مارپيچى نصب شده روى لوله لاترال 

مقطع يک قطره‌چکان نوع تنظيم کننده فشار 

قطره‌چکان نوع تنظيم‌کننده فشار در حال کار روى لاترال 

کاربرد قطره‌چکان‌ها نوع نقطه‌اى و خطى در انواع مختلف زراعت‌ها. 

هيدروليک لاترال‌ها 

صافى‌ها و سيستم‌هاى تصفيه آب 

سيستم‌هاى تزريق کود 

تجهيزات تزريق کود 

تصوير يک دستگاه تزريق کود که بر اساس تفاضل فشار کار مى‌کند 

نتیجه‌گیری و پیشنهادات

 

 

منابع و ماخذ 

 

آب و آبیاری در گلخانه‌ها

چکیده :

آب به‌عنوان یکی از نعمت‌های خدادادی و به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین نهاده‌ها در بخش کشاورزی مهم‌ترین جایگاه را داشته و علاوه بر تلاش در جهت شناسائی پتانسیل‌های بهره‌برداری و استحصال منابع آبی جدید باید در حداکثر استفاده از منابع آب، هرگونه تمهیدات مناسب را به‌کار گرفت. افزایش تولیدات کشاورزی به‌منظور خودکفا شدن در تأمین غذای مورد نیاز جمعیت کشورمان یکی از مهمترین اهداف توسعه اقتصادی کشور می‌باشد. 

 

مقدمه :

با توجه به محوریت بخش کشاورزی در توسعه اقتصادی کشور، دستیابی به حداکثر تولید با صرف حداقل انرژی و منابع ملی برای استفاده بهینه از توانائی‌های آب و خاک امری اجتناب‌ناپذیر است. بررسی توانائی‌های ذکر شده حاکی از این است که با توجه به میزان آب در دسترس، محدودیت زمین وجود نداشته و با توسعه منابع آب موجود و یا صرفه‌جوئی در آب مصرفی، می‌توان سطح اراضی زیر کشت آبی و نهایتاً میزان تولیدات کشاورزی را افزایش داد. در این ارتباط تأمین نهاده‌های مورد نیاز و استفاده بهینه از آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. 

آب به‌عنوان یکی از نعمت‌های خدادادی و به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین نهاده‌ها در بخش کشاورزی مهم‌ترین جایگاه را داشته و علاوه بر تلاش در جهت شناسائی پتانسیل‌های بهره‌برداری و استحصال منابع آبی جدید باید در حداکثر استفاده از منابع آب، هرگونه تمهیدات مناسب را به‌کار گرفت. 

در این راستا احداث شبکه‌های آبیاری، پوشش انهار سنتی، استفاده از لوله و سایر راه‌حل‌های معمولی منجر به کاهش تلفات آب در سیستم انتقال و توزیع خواهد شد. ولی در خصوص میزان آب مصرفی در سطح مزرعه چاره‌ای جز مدرن کردن سیستم آبیاری و حتی‌الامکان کنترل آب گیاهان کشت شده در واحد زراعی نمی‌باشد. 

در این راستا تجهیز و نوسازی محیط‌های کشت گیاهان اعم از مزارع و گلخانه‌ها و تلاش در راستای افزایش راندمان سیستم‌های آبیاری ثقلی از یک سو و استفاده از سیستم‌های آبیاری تحت‌فشار متناسب با شرایط موجود از سوی دیگر، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. 

در این ارتباط توسعه سیستم‌های آبیاری تحت فشار مورد توجه مسئولین قرار گرفته و امکانات و پتانسیل‌های مختلف کشور در جهت اولویت دادن به توسعه سیستم‌های مذکور به‌کار گرفته شده است. همچنین تلاش‌های کارشناسی گسترده‌ای در رابطه با ابعاد فنی، اقتصادی و اجتماعی امر صورت پذیرفته است. 

 

سیستم‌های کشت گلخانه‌ای 

با توجه به میزان سرمایه‌گذاری اولیه، اهداف موردنظر از احداث گلخانه و نوع محصول انواع سیستم‌های کشت گلخانه‌ای توسط متخصصین پیشنهاد، طراحی و اجراء می‌گردند که این سیستم‌ها از نظر نوع بستر کشت به دو گروه عمده کشت خاکی و کشت بدون خاک تقسیم می‌شوند. 

در کشت خاکی، معمولی یا سنتی، از خاک به‌عنوان بستر گیاه و از سیستم‌های آبیاری ثقلی (کرتی و شیاری) یا تحت فشار (بارانی و قطره‌ای) برای برطرف کردن نیاز آبی گیاه استفاده می‌شود. 

روش کشت بدون خاک نیز به دو گروه عمده هیدروپونیک و ایروپونیک تقسیم می‌شود. 

در روش‌های هیدروپونیک از مواد مصنوعی (شن، قلوه‌سنگ، ورمیکولیت، پرلیت، خرده‌های پوست و میوه کاج، فرم‌های پلاستیکی) به‌عنوان بستر کشت و دربرگیرنده ریشه گیاهان استفاده می‌شود و محلول غذائی، مواد ضدعفونی‌‌کننده و گاهاً هورمون‌های گیاهی مورد نیاز توسط نازل‌های تعبیه شده روی لوله‌های توزیع در اختیار گیاه قرار می‌گیرد. در روش ایروپونیک نیز آب و محلول غذائی تحت فشار زیاد و به‌صورت پودر شده در محیط ریشه و برگ اسپری می‌شود. 

با توجه به اینکه طراحی و اجراء سیستم‌های هیدروپونیک و ایروپونیک نیاز به نیروی متخصص و هزینه اولیه بالائی دارند. در ایران اکثر سرمایه‌گذاران و کشاورزان سیستم‌های کشت معمولی را ترجیح داده و با توجه به اینکه مساحت زیر کشت سنتی بسیار بیشتر از سیستم‌های بدون خاک بوده و میانگین راندمان کاربرد آب در این سیستم‌ها پائین است. همچنین با توجه به لزوم افزایش راندمان کاربرد آب در مزارع و گلخانه‌ها (با توجه به روند رو به رشد قیمت واحد آب آبیاری) معرفی سیستم‌های نوین آبیاری (در روش کشت خاکی) به کشاورزان و سرمایه‌گذاران این بخش امری ضروری می‌باشد. 

 

آبیاری در کشت گلخانه‌ای معمولی 

(خاک کشت) 

در این روش کشت، با توجه به ارزش محصول، مشخصات فیزیولوژیکی گیاه، میزان سرمایه‌گذاری اولیه و نوع خاک، انواع سیستم‌های آبیاری و سطحی یا تحت فشار توصیه، طراحی و اجراء می‌گردند. 

 

آبیاری سطحی (ثقلی) 

سیستم‌های آبیاری سطحی عموماً به‌دلیل طراحی غیرکارشناسانه و مدیریت ضعیف، راندمان پائینی داشته و باعث اتلاف مقادیر قابل توجهی آب به شکل نفوذ یا رواناب می‌گردند. در عین حال شستشوی خاک از املاح مفید، افزایش رشد علف‌های هرز، ماندابی شدن خاک و بروز انواع عفونت‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها، همچنین پوسیدگی ساقه و ریشه گیاه از مضرات کاربرد غیراصولی سیستم‌های آبیاری سطحی می‌باشد. این سیستم‌ها در گلخانه‌ها به دو صورت آبیاری کرتی و نواری اجراء می‌گردند و در صورتی‌که نفوذپذیری خاک کم باشد و گیاه کاشته شده نیز تست به محیط اشباع از آب حساسیت شدید نداشته باشد، کارشناس آبیاری می‌تواند راندمان کاربرد آب را تا حد معقولی افزایش دهد که در این‌صورت اگر مقدار آب در دسترس برای آبیاری گلخانه کافی باشد با توجه به پائین بودن هزینه اولیه سیستم آبیاری سطحی، استفاده از این روش آبیاری قابل توجیه می‌باشد. 

 

آبیاری تحت فشار 

با توجه به محدودیت‌های سیستم‌های آبیاری سطحی از نظر نیل به راندمان مطلوب و همچنین مضراتی که از استفاده نادرست آنها متوجه گیاه می‌شود، انواع سیستم‌های آبیاری تحت فشار در گلخانه‌ها توسعه یافته‌اند که این سیستم‌ها با توجه به اهداف سرمایه‌گذار برای اجراء سیستم‌ و راندمان موردنظر طراحی و اجراء می‌گردند. این سیستم‌ها در دو گروه بارانی و قطره‌ای معرفی می‌شوند.